Bilim İnsanlarını İkiye Bölen Tartışma! Bu Kış Kar Yağacak Mı?
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, havaların soğumaya başlamasıyla ortaya atılan “La Nina kışı geliyor” ifadesinin yanlış olduğunu ve El Nino etkisinin mayıs, haziran aylarına kadar süreceğini söyledi.
Pasifik Okyanusu’nda meydana gelen El Nino hava olayı, öncelikle okyanuslara kıyısı olan bölgelerde, ardından dünya genelinde sıcaklık artışına neden olurken bunun tersi şeklinde nitelendirilebilecek La Nina, dünya için daha soğuk hava koşulları anlamına geliyor. Bu iki hava olayı arasındaki geçişte de nötr, yani doğal hava olayları geçerli oluyor.
Genellikle 9-12 ay etkili olan El Nino ve La Nina, bazı yıllar daha uzun sürebiliyor. Ortalama 2 ila 7 yılda bir meydana gelen ve bu yıl haziran ayından itibaren etkili olmaya başlayan El Nino, iklim kriziyle birleşerek dünyada en sıcak yaz mevsiminin yaşanmasına yol açtı.
ABD’de bulunan Columbia Üniversitesinin tahminlerine göre, dünya genelinde iklim eylül ve ekim aylarında yüzde 100 El Nino etkisinde kalırken, kasım ayında bu oranın aynı şekilde süreceği, aralık ayında yüzde 99’a düşeceği öngörülüyor.
Aralıktan itibaren etkisi azalmaya başlayacak olsa da mayıs ayında dahi El Nino’nun yüzde 41, nötr koşulların yüzde 53, La Nina’nın ise yüzde 6 etkili olacağı tahmin ediliyor.
Tablo: Hangi ayda hangi hava olayları etkili olacak (Yüzdelik payları)
| AYLAR | LA NİNA ETKİSİ | NÖTR KOŞULLAR | EL NİNO ETKİSİ |
| EYLÜL (2023) | 0 | 0 | 100 |
| EKİM | 0 | 0 | 100 |
| KASIM | 0 | 0 | 100 |
| ARALIK | 0 | 1 | 99 |
| OCAK (2024) | 0 | 3 | 97 |
| ŞUBAT | 0 | 9 | 91 |
| MART | 0 | 20 | 80 |
| NİSAN | 1 | 38 | 61 |
| MAYIS | 6 | 53 | 41 |
EL NİNO VE LA NİNA AYNI ANDA ETKİLİ OLMUYOR
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, El Nino ve La Nina yılları ile nötr yılların davranışları, sıklıkları ve bugünkü iklim merkezlerinin yaptığı öngörüler doğrultusunda “La Nina kışı geliyor” ifadesinin tümüyle yanlış olduğunu kaydetti.
Ekvator, Orta ve Doğu Pasifik’teki yüzey sıcaklıkları çok arttığında El Nino yıllarının uzadığını ve küresel etkisinin daha fazla olduğunu vurgulayan Türkeş, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Şu anda küresel ölçekte El Nino’nun etkisi devam ediyor ve büyük olasılıkla da mayıs, haziran aylarına kadar etkisini kaybedecek olsa dahi varlığını sürdürecek gibi duruyor. Yaza kadar Türkiye ve bölgesinde çoğunlukla yüzey sıcaklıkları normalinden yüksek olacak. Sonbahara kurak girdik zaten, önümüzdeki aylarda yağış olacak ama bir bütün halinde bahara kadar, Karadeniz ve Akdeniz kıyıları dışında normal ve normallerin altında yağış bekliyorum.”
El Nino’nun Türkiye’de daha yağışlı koşullara neden olabileceğini ancak daha sıcak koşulları desteklediği ve küresel ısınmanın etkisini artırdığı için kar yağışlarının çok daha az olacağını ifade eden Türkeş, kar yağsa bile karın yerde kalma süresinin çok daha kısa olacağını söyledi.
Türkeş, “Artık zaten bölgemizde, Akdeniz havzasında ve orta enlemlerde eskisi kadar kar yağmıyor ve yerde kalma süresi daha kısa oluyor. Yüksek dağlık alanlar dışında bizi bekleyen, normalinden çok daha az kar yağışlı gün, daha kısa yerde kalma süresi ve daha az kar kalınlığı” değerlendirmesinde bulundu.
